Pterozaury mogły mieć na głowach jaskrawo kolorowe pióra

 Naukowcy twierdzą, że pterozaury nie tylko miały pióra, ale także były krzykliwie kolorowe. Może to oznaczać, że pióra - i żywe pokazy upierzenia w poszukiwaniu partnera - mogły powstać już u wspólnego przodka dinozaurów i pterozaurów, we wczesnym triasie, około 250 milionów lat temu.


Analiza części czaszki skamieliny pterozaura sprzed 113 milionów lat ujawniła, że ten latający gad miał dwa rodzaje piór, donosi paleontolog Aude Cincotta z University College Cork w Irlandii i współpracownicy na łamach Nature z 20 kwietnia. Na głowie stworzenie, uważane za Tupandactylus imperator, miało pojedyncze włókna przypominające wąsiska oraz bardziej skomplikowane struktury rozgałęzione, podobne do tych, jakie mają współczesne pióra ptaków.


Ponieważ tkanki miękkie skamieniałości były również dobrze zachowane, zespół zidentyfikował wiele różnych kształtów melanosomów przenoszących pigment zarówno w piórach, jak i w skórze. Kształty te wahały się od "bardzo wydłużonych cygar do spłaszczonych dysków przypominających płyty" - mówi Maria McNamara, paleobiolog również z University College Cork.


Różnym kształtom melanosomów przypisano różne kolory. Krótkie, wąskie, sferoidalne melanosomy są zwykle związane z kolorami od żółtego do czerwono-brązowego, podczas gdy dłuższe kształty wiążą się z ciemniejszymi kolorami" - mówi McNamara.


Zakres geometrii melanosomów znalezionych w okazie Tupandactylus sugeruje, że stworzenie to mogło być dość kolorowe, twierdzi zespół. Z kolei ta feeria barw sugeruje, że pióra nie służyły tylko do utrzymywania ciepła, ale mogły być wykorzystywane do sygnalizacji wizualnej, na przykład do przyciągania partnera.


Naukowcy spierają się o to, czy pterozaury, pierwsze na Ziemi prawdziwe kręgowce latające, miały prawdziwe pióra, czy też ich ciała były pokryte czymś bardziej prymitywnym i podobnym do włosów, zwanym "piknofibrami" (SN: 7/22/21). Jeśli latające gady miały pióra, nie były one potrzebne do latania; pterozaury miały włókniste błony rozpięte między długimi, zwężającymi się skrzydłami, podobnie jak współczesne nietoperze (SN: 10/22/20).


W 2018 r. zespół badaczy, w tym McNamara, poinformował, że niektóre z włókien pokrywających dwa skamieniałe okazy pterozaurów nie były zwykłymi piknowłóknami, ale wykazywały wyraźne, złożone, rozgałęzione wzory podobne do tych, które można zobaczyć we współczesnych piórach (SN: 12/21/18). Jednak niektórzy badacze kwestionowali tę tezę, twierdząc, że rozgałęzienia zaobserwowane u skamieniałości były artefaktem konserwacji, wyglądem rozgałęzień stworzonym przez nakładające się na siebie włókna.


Nowy okaz pterozaura "postawił to wszystko na głowie" - mówi McNamara. W tej skamielinie "jest to bardzo wyraźne. Widzimy pióra, które są oddzielone, odizolowane - nie można powiedzieć, że to nakładające się na siebie struktury". Na skamieniałych piórach widać kolejne rozgałęzienia o stałej długości, ciągnące się wzdłuż całego trzonu pióra.


I choć poprzednie skamieniałości pterozaurów opisane w 2018 roku miały pewne zachowane melanosomy, były to "średnie kształty, małe krótkie jajowate" - mówi McNamara. U Tupandactylus "po raz pierwszy widzimy melanosomy o różnych geometriach" w piórach. Wszystko to składa się na jaskrawe, kolorowe upierzenie.


"Dla mnie te skamieniałości zamykają sprawę. Pterozaury naprawdę miały pióra" - mówi Stephen Brusatte, paleontolog kręgowców z Uniwersytetu w Edynburgu, który nie brał udziału w badaniach. "Nie tylko wiele znanych dinozaurów było w rzeczywistości wielkimi puchatkami" - mówi - ale także wiele pterozaurów.


Wiele dinozaurów, zwłaszcza teropodów, również miało kolorowe pióra (SN: 7/24/14). Badanie to pokazuje, że pióra nie są jedynie cechą ptaków, czy nawet dinozaurów, ale że wyewoluowały one jeszcze głębiej w czasie - dodaje Brusatte. A ponieważ pterozaury miały błony skrzydłowe do latania, ich pióra musiały służyć do innych celów, takich jak izolacja i komunikacja.


Możliwe, że dinozaury i pterozaury wykształciły to kolorowe upierzenie niezależnie od siebie - mówi McNamara. Jednak wspólna złożoność strukturalna pigmentów u obu grup gadów sprawia, że "jest o wiele bardziej prawdopodobne, że pochodziły one od wspólnego przodka we wczesnym triasie".


"To bardzo ważne nowe implikacje" - mówi Michael Benton, paleontolog z Uniwersytetu w Bristolu w Anglii.


Benton, współautor pracy z 2018 roku, napisał osobny komentarz do nowego badania w tym samym numerze Nature. Benton twierdzi, że jeśli pióra powstały u wspólnego przodka, przesunęłoby to powstanie piór o około 100 milionów lat, do około 250 milionów lat temu.

A to może mieć inne interesujące implikacje - pisze Benton. Wczesny trias był trudnym okresem dla życia na Ziemi; było to następstwo masowego wymierania pod koniec permu, które unicestwiło ponad 90 procent gatunków na naszej planecie (SN: 12/6/18). Jeśli pióra wyewoluowały w tym czasie, to izolujące futerko, jak również ciepłokrwistość, mogły być częścią wczesnego wyścigu zbrojeń między reptiliańskimi przodkami ssaków zwanymi synapsydami a przodkiem pterozaura - dinozaurem.

Soczyste portale: itnews24.pl
itlife.pl
ofio.pl
businessinsider.com.pl

Komentarze